Afghanistan Analysts Network – Dari Pashto

توماس روتیگ

احزاب سیاسی: درون و بیرون از نظام

توماس روتیگ

این نوشته بخش پایانی و نتیجه گیری توماس روتیک از ارزیابی سیستم حزبی و فعالیت های احزاب در افغانستان بوده  که به همکاری بنیاد کان راد دیناویر تهیه شده است (برای گزارش کامل به زبان انگلیسی اینجا را مطالعه کنید). سیستم حزبی در افغانستان – با استفاده از تعریف Niedermayer–هنوز یک سیستم در حال ساخت […]

سیاست / چشم انداز سیاسی نور یی ولوله

بې عمله خبرې: د سولې پر خبرو یو بل کال (۱۳۹۶) هم واوښت

عبید علی توماس روتیگ

سره له دې چې افغان حکومت د سولې شورا له لارې طالبانو ته د سولې د خبرو یو نوی وړاندیز هم کړی دی خو د دواړو لوریو ترمنځ د سولې په برخه کې په تېر یوه کال کې داسې پاموړ خوځښت نه دی لیدل شوی چې جګړه په سوله ییزه توګه پای ته ورسوي. دواړو […]

جګړه او سوله / جنگ و صلح نور یی ولوله

ره به ترکستان: مانیفست شماره دو یا تزهای بیشتر در باره صلح در افغانستان

توماس روتیگ

یادداشت نویسنده: عنوان و درونمایه این مجموعه تزها به “مانیفستی: تزهایی در باره صلح در افغانستان” که به تاریخ ۴ حوت ۱۳۹۶ در مجله(War on the Rocks) منتشر شد، اشاره دارد (اینجا بخوانید). اما تزهای این یادداشت  به طور عمده بحران نهادهای داخلی افغانستان را مورد مداقه قرار می دهد که باید، برای بهبود شرایط برای […]

سیاست / چشم انداز سیاسی نور یی ولوله

موضوع ثبت و راجستر: تنش های جناحی در حزب اسلامی

توماس روتیگ

حزب اسلامی   در مسئله ثبت و راجستر بایک  مشکل حقوقی مواجه شده است.  این موضوع مانع تلاش ها برای دوباره متحد شدن جناح های مختلف حزب اسلامی بعد از برگشت  گلبدین حکمتیار رهبر تاریخی آن و قبل از انتخابات که برای ۱۳۹۷برنامه ریزی گردیده، می شود.  این موضوع همچنان انعکاس دهنده یک   تنش درون حزبی […]

سیاست / چشم انداز سیاسی نور یی ولوله

د نجیب الله سیوری : د وطن ګوند بیا اعلان

علی یاور عادلی توماس روتیگ

 تازه داسې هڅې پیل شوي چې وطن ګوند بیا خپل شتوالی اعلان کړي. دا ګوند چې په ۱۳۷۰ لسیزه کې واکمن و، د هغه مهال د ولسمشر نجیب الله له خوا یې په دې تکلنوم واړول شو چې کمونسیتي سابقه یې  واوړي. سره له دې چې اوس هڅه دا ده  چې د افغانستان پخواني کیڼ […]

سیاست / چشم انداز سیاسی نور یی ولوله

د اوږدې واکمنۍ پای: د جانیخیلو سقوط

فضل مظهری توماس روتیگ

طالبانو د ۱۳۹۶ کال  زمری په پیل  کې د جانیخیلو ولسوالۍ مرکز د لنډ وخت لپاره ونیو. دا ولسوالي  د پکتیا او خوست په ختیځه غرنۍ سیمه کې پرته ده چې نسبتا قبایلي خلک په کې مېشت دي. د ولسوالۍ مرکزونه ډېری وخت د حکومت په ولکه کې وي، خو له مرکزهدباندې د ولسوالیو په […]

جګړه او سوله / جنگ و صلح نور یی ولوله

د انقرې ايتلاف: د حکومت دننه اپوزېسيون

علی یاور عادلی توماس روتیگ

له څه باندې دوو کلو راهیسې، له کله نه چې د ملي یووالي حکومت جوړ شوی؛ دننه له سیاسي  توپیرونو او د لاریونو له ننګونو سره مخامخ دی. اوس تازه د حکومت دننه داسې  اېتلاف جوړ شوی چې غړي یې مهم چارواکي  دي. د ملي یووالي حکومت پرمهال دا لومړی ځل دی چې د درېیو […]

سیاست / چشم انداز سیاسی نور یی ولوله

د وطن پرېښودل: په اوروپا کې افغان پناه غوښتونکي؛ دجرمنی د قضيې څېړنه

توماس روتیگ

پر ۲۰۱۵ او ۲۰۱۶ کلونو جرمني د ټولې اوروپا په کچه له دې پلوه په سر سر کې راتله چې تر ټولو ډېر او ډول ډول پناه غوښتونکي ورغلي وو. د اټکل له مخې اوروپاته له هرو لسو تلونکو کډوالو څخه شپږ یې جرمني ته ورغلي دي. په دې ډله کې دافغانانو شمېره هم غوښنه […]

حقونه او خپلواکي / حقوق و آزادیها نور یی ولوله

افغانان له ولسمشر ټرمپ نه څه تمه لري؟

توماس روتیگ کیت کلارک

که چېرې دسپینې ماڼۍ لپاره د نومبر د اتمې ټاکنې هیلري کلنټن ګټلې وای، نو نړۍ به  اوس د هغې د سر سر ممکنه چارواکو په اړه مالومات درلودل چې څوک دي او پر بهرنۍ تګلارې به یې هم تر یوې کچې سر خلاص و. هغې چې د بهرنیو چارو وزارت تجربه ورسره وه، داسې […]

نړیوالې موضوعګانې / تعامل بین المللی نور یی ولوله

حضور افغانستان در المپیک ریو و جنگ در خانه

توماس روتیگ

کاروان المپیک افغانستان، همراه با گروه‌های دیگری از ۲۰۶ کشور جهان و یک تیم متشکل از پناهجویان شرکت‌کننده در بازی‌ های المپیک ۲۰۱۶ (۵ تا ۲۱ اگست)، در مراسم افتتاحیه‌ ی این بازی‌ ها در استادیوم ورزشی ماکاراکانا به رژه پرداختند. کیمیا یوسفی، قهرمان دو سرعت، پرچم افغانستان را حمل می‌کرد، اما در حقیقت، این […]

کلتور او عنعنې / زمینه و فرهنگ نور یی ولوله

چشم انداز توافقنامه صلح با حزب اسلامی

توماس روتیگ

  به تاریخ ۲۹ ثور ۱۳۹۵، دو هیئت به نمایندگی از شاخه شورشی حزب اسلامی افغانستان و شورای عالی صلح افغانستان پیشنویس یک موافقتنامه صلح را کردند که باید به مبارزه مسلحانه حزب پایان ببخشد. چگونگی این سند – و اینکه هنوز میتوان تغییراتی در آن وارد کرد یا خیر- کاملا روشن نیست، اما در […]

جګړه او سوله / جنگ و صلح نور یی ولوله

د طالبانو لپاره پُل؟ د مجاهدینو پخوانۍ تنظیم «حرکت» بېرته عملي کړنو ته وردانګي

توماس روتیگ

  «حرکت انقلاب اسلامي» د مجاهدینو له پخوانیو ګوندونو څخه یو مهم ګوند (تنظیم) دی چې تر ۲۰۰۱ کال وروسته یې د کړنو کچه تیټه وه خو اوس د افغانستان په سیاسي ډګر کې ډېر راڅرګندیږي. په خپله تبلیغاتي غونډه کې خپل ځان د مذهبي علماوو د ګوند په توګه را پیژني چې تېره دوره […]

سیاست / چشم انداز سیاسی نور یی ولوله